Ailede iletişim, aile ahlâkı ve mutluluğu üzerine dersler:
Hüseyin K. Ece
Eylul-Aralık 2011
Zaandam Ayasofya Camii
ONBİRİNCİ DERS
18.12.2011
AİLEYE ETKİ EDEN HARİCİ FAKTÖRLER
A-AİLE TÜRLERİ
1-Geleneksel Aile
-Ataerkil,
-Geniş ve kalabalık,
-İşbölümü var, kazanç ortak
-Korumacı ve savunmacı,
-Otoriter, küçüklere söz hakkı az
-Kadınlar bazı yörelerde ikinci planda.
2-Modern Aile
-Çekirdek aile
-Bireyselcilik ön planda
-Korumasız
-İş bölümü yok, kazanç herkesine kendisinin
-Herkesin söz hakkı var
-Bağımsızlık fazla
3-İslamî Aile
-Ne çekirdek aile, ne de geniş aile tipi,
-Nikâhı ibadet bilme anlayışı,
-Hak ve sorumluluklar karşılıklı
-Herkesin söz hakkı var
-Kadınlar daha çok ön plânda
-Aile kuralları şahsî tercihin önünde
-Geçimden baba sorumlu
-Allah’ın kullarına iyilik, ibadet inancı
-Aile bir emanettir anlayışı
B-EVLİLİĞE OLUMSUZ ETKİ EDEN ÇEVRE
1-Eş seçiminde anne-babaların müdahelesi
-Dini anlamadan kaynaklanan müdahele
-Gelenekten kaynaklanan müdahele
-Hakim olma (otorite) anlayışının etkisi
-Çocukların iyiliği isteme anlayışı
-Malın bölünme endişesi (Bazı yörelerde)
-Akraba kurtarma hamlesi (Özellike Avrupa ülkelerinde)
2-Tercihlere müdahele,
-Düğün aşamasında başlayanlar
-Evi dizme, eşya alma, hatta eşyayı yerleştirme konusunda müdahele
-Evde iş bölümü noktasında karışmalar
-Giderek gelire ve harcamalar vaziyet etme isteği
3-Ceberrut kaynana tipi,
-Asık yüz
-Otoriter tavır
-Eleştirel tutum
-Kendine yakın olanı haklı görme
-Hiç bir şeyi beğenmeme
-Yuva bozma gücü. Bu da gelinin hasım veya hizmetçi görme anlayışından kaynaklanır.
-Körü körüne itaat bekleme anlayışı
-Geleneğin hep iyi olduğu saplantısı
4--Ceberrut gelin tipi
-Kibirli, dik kafalı, kendini beğenmiş ve geçimsiz
-Özenti, taklid ve yersiz eşya yarış, gösteriş meraklısı
-Hazır yeyici, anasının kuzusu rolü,
-“Ben bu eve hizmetçi gelmedim” deyip en tabii işleri aksatma ya iyilik yapmayı unutma
-“Ben kaynata- kaynana derdi çekemem” havaları
-Bir türlü kocasının evine göç edememe zaafı.
-Oturumu olanın bunu hükmetmek için kullanması. Avrupa ülkelerindeki bazı kadınlar bunu dışarıdan getirttikleri erkeklerine kullanıyorlar.
-İyiliklerin başa kakılması.
-Sorumluluklar yerine getirilmeden hak talepleri
5-Erkek kardeşlerin kendilerini sorumlu tutması
-Erkek kardeşler bacılarını korumakla yükümlü olduklarnı düşünürler
-Ağbiler, küçüklerin kendilerine itaat edilmesini beklerler
-Bacının iffeti onun iffetidir
-Kendi yapamadığını kardeşlerinden bekler
-Kardeşini korumak üzere müdahele eder
6-Akrabaların müdahelesi,
-İyi niyetle müdahele
-Cahilce müdahele
-İş olsun diye müdahele
7-Dedikodular ve yanlış anlamalar
-Çevrede her zaman dedi-kodu olur
-Haber getiren, haber götürebilir
-Duyulanlar amel edilmemeli, araştırılmalı
-Büyük kavgalar bazen küçük yanlış anlamalar yüzünden olabiliyor
8-Doyumsuzluk
-Aç gözlülük; insanın zaafı
-Modernizm doyumsuz insan tipi yetiştiriyor
-Doyumsuzluk geçimsizliği körükler
-Eldeki ile yetinmeyen hiç bir şeyle tatmin olmaz
9-Medyanın olumsuz etkisi
-Medya, yanlışları, kavgayı, yalanı, sadakatsizliği, aldatmayı, saygısızlığı, olumsuzluğu, iffetsizliği, kadını obje (meta’) olarak sunuyor.
10-Modernizmin amansız propagandası
-Çedirdek aile tipinin cazipleşmesi . Çünkü ailenin zayıflaması modernizmin hükmedebileceği fertleri çoğaltır.
-Ekonomik yeterliliğin yanlış değerlendirilmesi
-Sadakat anlayışının kaybolması
-Sınırsız serbestlik, ihtiyaç duymama
-Ahlaki ilkelerin, haram sınırlarının tanınmayışı, değerlerin altüst oluşu
-Sevap beklentisinin olmayışı, istismar ve menfeat duygularının artması
-Modern hayatın cazibesi
-Bütün kadınların çalışacak duruma dürüşülmesi
-Evlilik aleyhine yapılan olumsuz propangadalar; zorluğu, geçinme problemleri gibi.
-Tesettüre karşı açılan amansız savaş. Bu anlayış müslümanlar hanımların hasmıdır. Bunu iki grup ister.
*Nefislerinin esiri kişilerin kadını kullanma arzusu
*Müslüman oldukları halde yanlış tevillerle tesettürün olmadığını savunanlar
-Batı (Avrupa), kendi kaybettiği değerlerin başkasında olmasını istemiyor gibi
C-ÖZGÜRLÜK ANLAYIŞI
1-Hiç kimse sonuna kadar hür değildir.
-Evlenen hürriyetin yarısını kaybeder ama kimsenin esiri olmaz.
-Herkes sormluluğunu, görevinin esiridir. Buradaki sınırları zorlama evde huzursuzluk yaratır.
-Aşırı serbestlik görevi ihmal ettirir.
-Başkasının özgürlük sınırını belirlemeye kalkmak, anlaşmazlığa sebep olur.
2-Modernizm aşırı bireyselliği doğurdu.
-Modernizm dengeleri altüst etmiştir.
-Bireysellik anlayışını tercih edenler kendi ayakları üzerinde durmak isterler.
-Bireysellik bencillik-egoistlik, cimrilik, kıskançlığı beraberinde getirir.
-Müslüman aileler, her ne kadar modern toplumalrda yaşıyor olsalar da onların davranışlarına imanları yön vermeil.
-Modernizm aileden ve aile bağlarından hoşlanmıyor. Ona yalnız, sahipsiz, güçsüz bireyler lazım.
-Bunlara karşı tedbirler?
Bunun için beş tesirli ilaç:
- Helâl kazanç,
- Zikir,
- Ölümü/ahireti çok düşünme
- Kuran okumak
- Namaz kılmak