Profeet (sav) zei: “Wanneer iemand lichamelijk gezond de ochtend bereikt, zich veilig in zijn woning bevindt en voor die dag te eten en te drinken heeft, dan is het alsof het wereldse leven volledig aan hem is geschonken.”[1]
De meeste mensen benutten hun vrijheid echter niet op een zeer doeltreffende en nuttige manier. Profeet (sav) gaf aan dat de vrijheid één van de grote zegenen is. Hij zei dat de mensen ook worden gevraagd over hun vrijheid op de dag des oordeels. Naar aanleiding van de tijd die ze hele leven mochten hebben.
Daarom gaf Rasoeloellah (sav) advies om het leven te kunnen waarderen: “Je moet vijf dingen voor vijf dingen als een waard/nut waarderen. Je jonge leeftijd voor je ouderdom. Je gezondheid voor je ziekte. Je rijkdom voor je armoede. Je vrije tijd voor je drukke tijd. Je leven voor je dood.”[2]
Wat is eigenlijk vrijheid? Is de vrijheid volkemen vrij, onafhankelijk en zonder aansprekelijk te zijn? Is de vrijheid dat men kan bezitten wat men wilt en de bezittingen besteden zoals men dat wilt? Is de vrijheid ontkennen de regels, wet, grens, normen en waarden? Wat is de verschil tussen deze vrijheid en de anarschizme?
Is vrijheid dat men vrij is om zonderaar te mogen zijn? Is dat tegen God hoogmoedig zijn, slecht over Hem praten of zelfs uitschelden, genieten bij overtreden van de regels die Hij heeft opgesteld? Alles doen en laten wat men wilt om zijn ego te strelen.
Is men dan niet een gevangene van zijn eigen ego?
Als men iets of iemand grenzeloos begeert en lief heeft kan men zich daar volledig aan overgeven. Volgt zonder twijfel of tegenspraak alle orders en wensen op, staat er helemaal klaar voor. Hoe vrij is iemand die macht, bezittingen en rijkdom begeert en er naar toe streeft?
Een mens is altijd zwak tegenover hetgeen wat machtiger is dan hem. Hoe dan ook zal hij moeten bukken voor alles wat door de macht hem wordt opgedragen. Zal alle aanwijzingen en regels moeten opvolgen zonder daar vraagtekens bij te zetten? Als men dit niet doet bij Hem die hem heeft geschapen, zal er een alternatief worden gevonden in vorm van macht en rijkdom. Men zal zijn eigen God creeren of verzinnen.
Kor’an beschouwt god erkennen als iemand erkent geen andere waarheid behalve zijn ego en zijn omwille. Koran beschouwd degenen die geen andere realiteit kennen dan hun eigen begeertes als degenen die hun eigen God hebben gecreëerd.
“Hebben jullie hem gezien, die zijn eigen begeerte als zijn God aanneemt? Wilt u dan een beschermer over hem zijn?”[3]
Degenen die zich niet aan Allah overgeeft, geeft zich over aan zijn eigen instinct. De ego waaraan hij zich over heeft gegeven, beschouwt hij dan ook als zijn eigen God.[4]
Iemand die zijn eingen lusten belangrijker, heiliger, machtiger, krachtiger vind dat alles, is de slaaf geworden van zijn eigen ego. Wanneer zij dan over ‘ vrijheid’ spreken, is dit nutteloos. Mohammed (s.a.w.) zegt: “Het is de ergste soort die naast Allah een ander god heeft gevonden in vorm van hun eigen wil en ego tussen hemel en aarde.”[5]
Wie kan beweren dat het leven van iemand die verdwaald is door zijn eigen lusten en begeertes, waarvan de oren doof zijn voor de goddelijke geluiden, waarvan het hart niet open is voor goddelijke toezeggingen, gebukt gaat onder zijn eigen wil, een betekenis heeft? Is hij daadwerkelijk ‘vrij’?
Profeet (saw) maakte een goede verhouding tussen de wereldse dingen/de rijkdom en vrijheid. “Voor wie het echt jammer is die zelf dienaar is voor gouden, zilveren, dure kleding, e.d.…” [6]
De echte vrijheid is niet alles te doen, niet te hebben, niet te beheersen wat zijn ego vraagt. De echte vrijheid is het juiste, de correcte en voor de nuttige te kiezen met vrije keuze. Ook te doen zijn menselijke plichten en daardoor zich gelukkig voelen. Echte vrijheid is zich losmaken van diverse verbindingen die hem waardeloos en nietswaardig maken.
De vrijheid is goede gunst maar soms beperkt of verliest men het door eigen toedoen. Als men de slaaf is geworden van eigen begeertes en lusten, proeft hij op geen enkele manier de smaak van vrijheid. Men kan zijn eigen hechtenis creeren. Een echte gevangenis is niet achter de tralies maar het zijn de muren die men om zich heen bouwt in de hart. Sommigen voelen zich achter de tralies vogelvrij maar de anderen voelen zich buiten opgesloten.
Sommigen hebben een grotere hart en kunnen de muren hen niet begrenzen. Sommigen zijn als een krijgsgevangene voor hun eigen ego, dragen altijd een bajes in hun hart. Het is degene die zijn begeertes kan remmen, macht heeft over de gevoelens en voorkomt dat zijn lusten hem beheersen die vrij is. .
De Islam ontkent alle dinaarschappen dan alleen die voor Allah. Iemand die de aanbidding tot Allah naast zich neer legt en een ander aanbidt, heeft gekozen voor de slavernij, danwel hechtenis. De echte vrijheid is dienaar worden voor Allah en afstand nemen van de verzonnen goden.
De vrijheid is niet wat men kan doen en laten wat hij wil. De vrijheid is zich verzetten tegen de gevoelens die hem onder controle willen nemen. Want wie doet en laat wat hij wil zal tenslotte de slechte gevolgen onder ogen moeten zien. Verstandige mensen maken eerst een overweging over wat goed of slecht is voordat ze iets doen. Hierdoor laat hij zich niet leiden door zijn begeertes en lusten, maar heeft zelf controle over zijn gevoelen. Dit geeft men kracht en gunsten bij Allah.
Volgens de moslims behoort alles tot Allah. Alles die de mensen mogen hebben zijn allemaal tijdelijk aan de mens geleend. Men moet altijd zorgzaam zijn voor iets wat hij of zij leent. Het is tenslotte niet van hem of van haar. Vanuit dit oogpunt is de lichaam en de vrijheid hiervan ook uitgeleend aan de mens. Daarom hoort men zorgvuldig om te gaan met zijn tijd en met zijn leven en dient men op te passen voor alles wat het leven kapot maakt, zijn toestand verslechtert en vermindert. Want nogmaals, alles wat de mens heeft , is hem uitgeleend; de lichaam, het leven, de gezondheid, het verstand, de menselijke vermogen, de vrijheid.
Het is niet toegestaan om ons lichaam blijvende schade toe te brengen. De Moslims worden aangeraden om elke handeling te vermijden, die fysieke of morele schade aan hemzelf of anderen kan toebrengen.
De moslim moet er naar moeten streven vrijheid die een belangrijke gunst van Allah (st) is te behouden en goed te benutten. En ook dient de moslim alle zaken te vermijden die de vrijheid in gevaar brengt.
Huseyin Ece
2013 op JCS/DCA
[1] Tirmidzi, Zuhd/35 (2349)
[2] Haakiem, Mustedrek; nr. 341. Tirmidhi, Zuhd/25 (2333)
[3] Foerqan 25/43. Ook Cjaasiye 45/43
[4] M. İslamoğlu, Vertaling van Koran, blz; 706
[5] Tabaraani, overlevering Elmalılı H. Yazir, Tefsier, 6/70
[6] Boekharie, Cihad/11 (419-420)
